W czwartek 30 marca w czytelni MBP w Ostródzie odbyło się interesujące spotkanie z archeologiem, historykiem i etnografem dr. Jerzym Łapo. Uczestnicy mieli okazję wysłuchać wykładu na temat: „Mazurski Pitaval. Kryminałki z przełomu XIX i XX w. z Ostródy i okolic”.
Na wstępie Jerzy Łapo zaznaczył, że Mazurzy sprzed wieku nie byli idealni i mieli sporo na sumieniu. Ta grzeszna strona życia mieszkańców naszego regionu znalazła swoje odbicie w postaci kroniki kryminalnej i sprawozdań z posiedzeń sądowych, które były drukowane w ówczesnej prasie – w „Gazecie Łeckiej” i w „Gazecie Ludowej”. Tego rodzaju informacje, podobnie jak teraz, zwiększały atrakcyjność prasy. 
W Ostródzie i okolicach miało miejsce wiele wydarzeń, które zostały odnotowane w gazetach, np. uczeń strzelał do szczurów i ranił się w rękę, ktoś zatruł się mlekiem, bo wypił je z butelki po truciźnie, wdowa została poszarpana przez psa, robotnik zmarł na serce, pociąg najechał na konie ciągnące wóz. Znalazły się też informacje o utonięciach i pożarach, o funkcjonującym tzw. złym świecie – gwałtach, a także samobójstwach popełnianych z powodu braku pracy, długu, choroby, zdrady. Zdarzały się opisy kradzieży i oszustw, np. stróż okradał domy, szajka z Ostródy kradła kaczki w okolicy, a robotnicy z Gietrzwałdu ściągnęli buty z trupa i je sprzedali. 
Dr Łapo przytaczał też historyjki kryminalne o przestępstwach popełnianych po spożyciu alkoholu. Okazuje się, że bijatyki uliczne były na porządku dziennym w Ostródzie, a pijani mężowie bili żony, np. pewien mężczyzna bił żonę łopatą, ale dostało się też sąsiadce, która przybyła kobiecie z pomocą.
Uczestnicy spotkania dowiedzieli się, że Ostróda miała swojego opryszka. Był to elegancki mężczyzna, nazwiskiem Thormann, z bardzo bogatym życiorysem. Dr Łapo przytoczył jego historię w oparciu o pozycję Krzysztofa Urbanowicza „Koszalin: historie mało znane”. 
Na zakończenie spotkania uczestnicy zadawali wykładowcy pytania. Dotyczyły one: funkcjonowania sądów z przełomu XIX i XXw., przestępstw łowieckich, kwestii Cyganów i Żydów. Padały także pytania o lincz i o afery gospodarcze.
Więcej informacji na temat Jerzego Łapo oraz na temat regionu można znaleźć na stronie „Mazury według Jerzego – archeologia, historia, etnografia” na facebooku. Podajemy link: www.facebook.com/Mazury-wed%C5%82ug-Jerzego-archeologia-historia-etnografia-1640465899556054
Janka Gukiewicz
