ZMORA TRUPIA GŁOWA W JURKACH KOŁO MORĄGA

Jurki to niewielka wieś w gminie Morąg w powiecie ostródzkim. Swego czasu miejscowość ta wzbudziła spore zainteresowanie wśród biologów i etymologów.

Właśnie tutaj odnotowano po raz pierwszy w województwie warmińsko-mazurskim obecność, jak mówią niektórzy zmory trupiej głowy występującej pod oficjalna nazwą zmierzchnicy trupiej główki.

A co to zmierzchnica trupia główka bądź też zmora trupia głowa?

Przyznajemy, nazwa dość oryginalna i z lekka… przerażająca. Sami wyobrażaliśmy sobie nie wiadomo co, a tymczasem… jest to po prostu piękny nocny motyl, ćma z rodziny zawisakowatych. Na tułowiu ma charakterystyczny wzór przypominający czaszkę, któremu zawdzięcza swoją dość oryginalną nazwę.

Zmierzchnica trupia główka w wielu kulturach była (i niekiedy jeszcze jest) kojarzona ze śmiercią.

Jak pisze na swoim blogu dr hab. Stanisław Czachorowski,  profesor Wydziału Biologi i Biotechnologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, zmierzchnica trupia główka w średniowieczu wzbudzała popłoch. Dawniej, gdy się w Polsce pojawiała, wywoływała strach i sensację. Sądzono, że szepcze czarownicom do ucha imiona osób, które mają wkrótce umrzeć. Motyl zagląda w nasz region rzadko, jednak koło Morąga pojawił się chociażby w 2014 r.

Wygląd ćmy w pozycji spoczynkowej zlewa się z fakturą kory drzew, na których bytuje. Nieruchomy motyl jest prawie niewidoczny. Rozłożone skrzydła mają natomiast kontrastowe, żółto-czarne barwy, przypominające żądlące błonkówki, co motyl wykorzystuje do odstraszania drapieżników. W ucieczce motylowi pomaga zwinność i szybkość lotu.

Zaniepokojony motyl wydaje piszczący dźwięk, wydmuchując powietrze przez trąbkę, która służy mu nie tylko do wysysania pożywienia.

Rozpiętość skrzydeł sięga 10–14 cm, gąsienice dorastają do 13 cm. Masa ciała do 10 g. Spotykane są w koloniach pszczoły miodnej, gdzie nie niepokojone odżywiają się miodem i nektarem.

Tereny lęgowe motyla to cała Afryka, Azja południowo-zachodnia, a także basen Morza Śródziemnego, gdzie jest jednak narażony na mrozy. Motyl migruje w dużej ilości na teren Europy aż po koło podbiegunowe, głównie jednak do Europy Zachodniej. Z powodu pogody, głównie różnicy temperatur, europejskie populacje tego motyla różnią się bardzo w poszczególnych latach. Motyl potrafi przemierzać w locie tysiące kilometrów z dużą szybkością.

Jeżeli lato w Europie jest wystarczająco ciepłe i długie, to także w Europie lęgnie się nowe pokolenie motyla, które z kolei migruje z końcem lata na południe. Gąsienice żywią się zielonymi częściami roślin rodziny psiankowatych, np. ziemniaka, pomidora, bielunia, pokrzyku wilczej jagody, a także roślin z rodzin werbenowatych i oliwkowatych.

Więcej informacji na temat tego niezwykłego motyla możecie przeczytać na blogu profesora Czachorowskiego: O motylu, co trąbi, ludzi straszy i miód pszczołom oraz tu: Zmora trupia głowa pojawiła się koło Morąga

Zdjęcie: wikipedia.pl, Didier Descouens – Praca własna

Dodaj komentarz

*

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.